Υπενθυμίζεται ότι η επικουρική ασφάλιση αφορά μόνο μισθωτούς εργαζομένους, ωστόσο χιλιάδες συνταξιούχοι ελεύθεροι επαγγελματίες που στο παρελθόν είχαν και μισθωτή εργασία δεν μπορούν σήμερα να λάβουν την επικουρική σύνταξη, εάν δεν έχουν συμπληρώσει σε μισθωτή εργασία τις ελάχιστες 4.500 ημέρες επικουρικής ασφάλισης ή δεν έχουν καταβληθεί ορθά στον επικουρικό φορέα οι προβλεπόμενες εισφορές. Συνέπεια αυτού είναι ο ασφαλισμένος να μην μπορεί να λάβει την επικουρική σύνταξη λόγω μη συμπλήρωσης των κατώτατων προϋποθέσεων.

Σύμφωνα με τον δικηγόρο, ειδικό σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης, Διονύση Ρίζο, οι προϋποθέσεις για τη λήψη επικουρικής σύνταξης και εξαγοράς πλασματικών ετών θα είναι αντίστοιχες με εκείνες που ισχύουν για τη λήψη κύριας σύνταξης:

– Η συμπλήρωση 3.600 ημερών πραγματικής ασφάλισης στον επικουρικό φορέα.

– Η εξαγορά με κόστος 6% επί των τελευταίων αποδοχών του ασφαλισμένου και ελάχιστες αποδοχές στο ύψος του κατώτατου μισθού.

Ετσι εξαγοράζοντας 900 ημέρες επικουρικής ασφάλισης (3 έτη), κάποιος συνταξιούχος ελεύθερος επαγγελματίας θα μπορεί να λάβει και επικουρική σύνταξη. Το κατώτατο κόστος θα διαμορφωθεί στα 49,8 ευρώ τον μήνα και θα μπορεί να φτάσει στα 1.729,8 ευρώ. Η εξόφληση θα μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ είτε με παρακράτηση από τη σύνταξη.

Ποιους συμφέρει

Η εξαγορά πλασματικών ετών στην επικουρική ασφάλιση συμφέρει τους ασφαλισμένους που έχουν καλές συντάξιμες αποδοχές, με βάση τις εισφορές που είχαν πληρώσει στον επικουρικό φορέα. Εάν οι συντάξιμες αποδοχές είναι πολύ χαμηλές, τότε δεν συμφέρει η εξαγορά, αφού η απόσβεση γίνεται σε βάθος χρόνου και η επικουρική σύνταξη είναι πολύ χαμηλή. Oπως φαίνεται από τα παραδείγματα, η εξαγορά δεν συμφέρει πέραν της συμπλήρωσης των ελάχιστων (15 /4.500 ημέρες) ετών ασφάλισης:

– Συνταξιούχος του πρώην ΤΕΒΕ έχει 3.900 ημέρες ασφάλισης στον επικουρικό φορέα με εισφορές σε αποδοχές 600 ευρώ. Η εξαγορά 600 ημερών επικουρικής ασφάλισης θα του κοστίσει 1.195,2 ευρώ. Η επικουρική του σύνταξη εφόσον συμπληρώσει τις προϋποθέσεις θα είναι περίπου 37 ευρώ τον μήνα. Η απόσβεση θα επέλθει σε 2,5 έτη περίπου, επομένως είναι συμφέρουσα επιλογή.

– Συνταξιούχος του ΤΣΑ έχει 3.900 ημέρες ασφάλισης στον επικουρικό φορέα με εισφορές σε αποδοχές 300 ευρώ. Η εξαγορά 600 ημερών επικουρικής ασφάλισης θα του κοστίσει 1.195,2 ευρώ. Η επικουρική του σύνταξη, εφόσον συμπληρώσει τις προϋποθέσεις, θα είναι περίπου 19 ευρώ τον μήνα. Η απόσβεση θα επέλθει σε 5,5 έτη περίπου, επομένως δεν είναι συμφέρουσα επιλογή.

Η εξαγορά πλασματικών ετών ή όχι είναι απόλυτα συνυφασμένη με το ποσό της επικουρικής σύνταξης που πρόκειται να λάβει ο συνταξιούχος, καθώς χαμηλό ποσό σύνταξης κάνει την εξαγορά ασύμφορη.

Κύρια σύνταξη

Η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Ν. Κεραμέως ξεκαθάρισε ότι το υπάρχον καθεστώς εξαγοράς πλαστικών ετών για την κύρια σύνταξη δεν θα αλλάξει. Ετσι η δυνατότητα εξαγοράς πλασματικών ετών, όπως αυτά αναλύονται στους νόμους 3996/2011 και 3865/2010 για τη θεμελίωση των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων και την προσαύξηση της σύνταξης, παραμένει αναλλοίωτη.

Οι σχετικές αιτήσεις εξαγορών ή αναγνώρισης πλασματικών χρόνων με σκοπό τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μπορούν να υποβληθούν οποτεδήποτε χρονικά, είτε άμεσα είτε με την αίτηση συνταξιοδότησης, ανεξάρτητα από το έτος με τις διατάξεις του οποίου επιθυμεί ο ασφαλισμένος να θεμελιώσει δικαίωμα. Η αίτηση εξαγοράς δεν μπορεί να υποβληθεί μεταγενέστερα της αίτησης συνταξιοδότησης. Η εξόφληση μπορεί να γίνει εφάπαξ είτε με δόσεις είτε και με παρακράτηση από τη σύνταξη, εφόσον η αίτηση υποβληθεί μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης. Το κόστος εξαγοράς πλέον είναι 20% επί των αποδοχών του ασφαλισμένου τον μήνα πριν από την υποβολή της σχετικής αίτησης. Το κατώτατο κόστος εξαγοράς είναι 155 ευρώ τον μήνα.

Για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος με προγενέστερες διατάξεις και για τη συμπλήρωση των 40 ετών ασφάλισης για την πλήρη σύνταξη στα 62 οι ασφαλισμένοι μπορούν να εξαγοράσουν ως επτά έτη. Οι κατηγορίες εκ των οποίων επιτρέπεται η εξαγορά/αναγνώριση είναι οι ακόλουθες:

– Ο προβλεπόμενος από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας χρόνος απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας.

– Ο χρόνος επιδότησης τακτικής ανεργίας και μέχρι 300 ημέρες.

– Ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθένειας και μέχρι 300 ημέρες.

– Ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας.

– Ο χρόνος σπουδών.

– Ο χρόνος κενών ασφάλισης.

– Ο πλασματικός χρόνος των παιδιών.

– Ο χρόνος απεργίας.

– Ο χρόνος προεγγραφής στον ΟΑΕΕ.

Το δικαίωμα αναγνώρισης για καθέναν από τους παραπάνω χρόνους ασκείται μόνο σε έναν φορέα κύριας ασφάλισης ή στο Δημόσιο και σε έναν φορέα επικουρικής ασφάλισης, ενώ δεν είναι δυνατή η αναγνώριση μέρους του ίδιου χρόνου σε έναν φορέα και το υπόλοιπο του ίδιου χρόνου σε άλλον φορέα.