Οι Αρχές της Πολιτείας Ταμίλ Ναντού στη νότια Ινδία ανακοίνωσαν χρηματικό έπαθλο ύψους 1 εκατομμυρίου δολαρίων σε οποιονδήποτε καταφέρει να αποκρυπτογραφήσει την αινιγματική γραφή του αρχαίου Πολιτισμού της Κοιλάδας του Ινδο, μιας από τις πρώτες αστικές κοινωνίες στον κόσμο, η οποία άνθησε πριν από περισσότερα από 5.000 χρόνια.

Η γραφή αυτή, που συναντάται σε επιγραφές και σφραγίδες, παραμένει έως σήμερα ανεξιχνίαστη. Παρά τις πολυάριθμες θεωρίες,τόσο από ειδικούς όσο και από ερασιτέχνε, κανείς δεν έχει καταφέρει να προσφέρει μια αποκωδικοποίηση της γλώσσας που πείθει τους επιστήμονες και ιστορικούς:

«Δεν έχουμε καταφέρει ακόμη να κατανοήσουμε με σαφήνεια το σύστημα γραφής του Πολιτισμού της Κοιλάδας του Ινδού», δήλωσε ο επικεφαλής υπουργός της Ταμίλ Ναντού, Μ.Κ. Στάλιν. «Το αίνιγμα παραμένει άλυτο εδώ και 100 χρόνια, παρά τις πολλές προσπάθειες αρχαιολόγων και ειδικών. Ανακοινώνω ένα χρηματικό έπαθλο ύψους 1 εκατομμυρίου δολαρίων σε οποιοδήποτε άτομο ή οργανισμό αποκρυπτογραφήσει τη γραφή προς ικανοποίηση των αρχαιολογικών ειδικών».

Η ανακοίνωση αυτή έρχεται σε συνέχεια πρόσφατης μελέτης που εντόπισε μορφολογικές ομοιότητες μεταξύ της γραφής του Ινδού και αρχαίων γκράφιτι που βρέθηκαν στην Ταμίλ Ναντού, στην απέναντι πλευρά της Ινδίας.

Οι ερευνητές Κ. Ρατζάν (Πανεπιστήμιο Ποντισερί) και Ρ. Σιβανάνθαν (Αρχαιολογική Υπηρεσία Ταμίλ Ναντού) ψηφιοποίησαν 15.000 όστρακα με επιγραφές από 140 αρχαιολογικούς χώρους και τα συνέκριναν με 4.000 δείγματα γραφής από την Κοιλάδα του Ινδού. Σύμφωνα με τα ευρήματα, το 60% των συμβόλων ταυτίζονται, ενώ το 90% παρουσιάζουν παραλληλισμούς (αν και οι ίδιοι σημείωσαν πως η μελέτη είχε περισσότερο μορφολογικό παρά γλωσσολογικό χαρακτήρα.)

«Η αιτία της εξαφάνισής του παραμένει αίνιγμα, όπως και οι κοινωνικές και θρησκευτικές του πεποιθήσεις, όλα πιθανώς κρυμμένα πίσω από μια γλώσσα που δεν έχει ακόμη αποκωδικοποιηθεί», όπως σημειώνει η Ρεγκίνα Σιένρα στο My Modern Met

Ένας από τους αρχαιότερους αστικούς πολιτισμούς του κόσμου παραμένει ένα αίνιγμα – Τι γνωρίζουμε

Ήταν περισσότερο από 5.300 χρόνια πριν, όταν ένας, προηγμένος για την εποχή, πολιτισμός αναπτύχθηκε κατά μήκος των εύφορων περιοχών του Ινδού Ποταμού, στη σημερινή βορειοδυτική Ινδία και το Πακιστάν. Ο πληθυσμός του περιλάμβανε, κυρίως αγρότες και έμπορους, οι οποίοι κατοικούσαν σε πόλεις, δημιουργώντας έναν από τους πρώτους αστικούς οικισμούς στην παγκόσμια ιστορία.

Περί το 2500 π.Χ., οι πληθυσμοί αυτοί άρχισαν να εγκαταλείπουν τα μεγάλα αστικά κέντρα (όπως η Χαράππα και η Μοχέντζο-Ντάρο,των οποίων ο συνολικός πληθυσμός εκτιμάται ότι έφτανε τις 80.000) και να μετακινούνται προς μικρότερες αγροτικές κοινότητες στους πρόποδες των Ιμαλαΐων. Με την πάροδο του χρόνου, ο πολιτισμός της Κοιλάδας του Ινδού παρήκμασε.

Η πρόκληση της αποκρυπτογράφησης

Η γραφή της Κοιλάδας του Ινδού παραμένει δύσκολη στην ερμηνεία, κυρίως λόγω της μορφής των επιγραφών.

Οι επιγραφές που υπάρχουν στην διάθεση των αρχών είναι εξαιρετικά σύντομες, συνήθως περιλαμβάνουν μόνο πέντε σύμβολα και δεν υπάρχει κάποιο δίγλωσσο εύρημα αντίστοιχο της Στήλης της Ροζέττας που να λειτουργεί ως ένας χάρτης που θα καθοδηγήσει τους γλωσσολόγους.

Σο κάλεσμα των αρχών για αποκωδικοποίηση της αρχαίας αυτής γλώσσας, υπάρχουν και αρκετοί ερασιτέχνες που προσπαθούν να δώσουν τη δική τους ερμηνεία. Ο Ρατζές Π.Ν. Ράο, καθηγητής Πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, δηλώνει στο BBC ότι λαμβάνει κάθε εβδομάδα e-mail από ανθρώπους που ισχυρίζονται πως «έλυσαν το μυστήριο».

Ωστόσο, τονίζει πως πολλές από αυτές τις προσπάθειες αποδίδουν στη γραφή πνευματικό ή θρησκευτικό περιεχόμενο, αγνοώντας ότι τα περισσότερα ευρήματα εντοπίζονται σε εμπορικά αντικείμενα. Τα σύμβολα εμφανίζονται συνήθως στην κορυφή σφραγίδων, κάτω από τις οποίες απεικονίζεται ένα ζώο.

Υπολογιστική προσέγγιση και ανάλυση δεδομένων

Καθώς οι παραδοσιακές μέθοδοι δεν απέδωσαν καρπούς, οι ερευνητές στρέφονται πλέον στην τεχνητή νοημοσύνη και τις επιστήμες δεδομένων για να εντοπίσουν μοτίβα. Η Νίσα Γιαντάβ, επιστήμονας υπολογιστών στο Ινστιτούτο Θεμελιώδους Έρευνας Τάτα στη Βομβάη, διαπίστωσε ότι 67 σύμβολα καλύπτουν περίπου το 80% της γραφής.

«Δεν γνωρίζουμε ακόμη αν τα σύμβολα αντιστοιχούν σε λέξεις, μέρη λέξεων ή προτάσεις», δήλωσε στο BBC. «Ωστόσο, καταλαβαίνουμε ότι η γραφή είναι δομημένη και βασίζεται σε κάποια λογική».

Και όμως, το ερώτημα παραμένει:
«Τι έγραφαν οι άνθρωποι του Ινδού; Μακάρι να ξέραμε», προσθέτει η Γιαντάβ.